Καρδιακή Υγεία και Γνωστική Έκπτωση: Η Σύνδεση Καρδιάς και Εγκεφάλου

29/06/2025 eidikeuomenoi.gr Άρθρα, 0

Η υγεία της καρδιάς δεν αφορά μόνο το κυκλοφορικό σύστημα—έχει άμεση και σημαντική επίδραση και στη λειτουργία του εγκεφάλου. Τα τελευταία χρόνια, πλήθος ερευνών έχει αναδείξει ότι οι καρδιαγγειακές παθήσεις αυξάνουν σημαντικά τον κίνδυνο γνωστικής έκπτωσης και άνοιας, συμπεριλαμβανομένης της νόσου Alzheimer.

Πώς η καρδιά επηρεάζει τον εγκέφαλο;

– Καρδιακή ανεπάρκεια: Πλήττει εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως και σχετίζεται με ταχύτερη γνωστική γήρανση. Οι ασθενείς εμφανίζουν συχνά σταδιακή επιδείνωση της μνήμης, της προσοχής και της ικανότητας λήψης αποφάσεων. Μελέτες δείχνουν ότι η γνωστική λειτουργία μειώνεται σημαντικά ήδη από τη διάγνωση της καρδιακής ανεπάρκειας και η πτώση αυτή επιταχύνεται με τα χρόνια.
– Κολπική μαρμαρυγή: Η πιο συχνή διαταραχή του καρδιακού ρυθμού αυξάνει τον κίνδυνο άνοιας, ιδιαίτερα σε άτομα κάτω των 70 ετών, με αυξημένο σχετικό κίνδυνο 21-50%.
– Στεφανιαία νόσος: Η στεφανιαία νόσος αυξάνει τον κίνδυνο για κάθε μορφή άνοιας, Alzheimer και αγγειακή άνοια. Ο κίνδυνος είναι ακόμη μεγαλύτερος όταν η νόσος εμφανίζεται σε νεαρή ηλικία.
– Συρρίκνωση εγκεφάλου: Μετα-αναλύσεις δείχνουν ότι ακόμα και ήπια καρδιακή δυσλειτουργία συνδέεται με μικρότερο συνολικό όγκο εγκεφάλου και ειδικά του ιππόκαμπου, περιοχής που σχετίζεται με τη μνήμη.

Γιατί συμβαίνει αυτή η σύνδεση;

Η μειωμένη καρδιακή λειτουργία περιορίζει τη ροή του αίματος στον εγκέφαλο, στερώντας του οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά. Επιπλέον, η χρόνια φλεγμονή, οι διαταραχές του ασβεστίου στους νευρώνες και οι μικροθρομβώσεις συμβάλλουν στη νευρωνική βλάβη και τη γνωστική έκπτωση. Παράγοντες όπως η παχυσαρκία, η υπνική άπνοια και ο διαβήτης, που συχνά συνυπάρχουν με καρδιακή ανεπάρκεια, επιδεινώνουν τη γνωστική δυσλειτουργία.

Μπορούμε να προστατευτούμε;

Η φροντίδα της καρδιακής υγείας από νεαρή ηλικία είναι καθοριστική για την πρόληψη καρδιαγγειακών παθήσεων και επεισοδίων, την προστασία της εγκεφαλικής υγείας και τη μείωση του κινδύνου γνωστικής εξασθένησης αργότερα στη ζωή. Υγιεινός τρόπος ζωής, έλεγχος των παραγόντων κινδύνου (πίεση, χοληστερίνη, διαβήτης), άσκηση και διακοπή του καπνίσματος είναι τα βασικά βήματα.

«Ό,τι είναι καλό για την καρδιά, είναι καλό και για τον εγκέφαλο».

Συμπέρασμα

Η διατήρηση της καλής καρδιακής λειτουργίας δεν προστατεύει μόνο από το έμφραγμα και το εγκεφαλικό, αλλά συμβάλλει ουσιαστικά στη διατήρηση της μνήμης, της σκέψης και της ποιότητας ζωής με το πέρασμα του χρόνου. Η ολιστική προσέγγιση στην υγεία, που περιλαμβάνει και τον εγκέφαλο, είναι πλέον απαραίτητη στη σύγχρονη ιατρική πρακτική.

Πηγές

1. Cognitive decline comes sooner for people with heart failure (ScienceDaily, 2025)
2. Associations Between Cardiovascular Risk, Structural Brain Changes, and Cognitive Decline (JACC, 2020)
3. Dementia: AFib increases risk by 21% (Medical News Today, 2025)
4. How Heart Failure Leads to Cognitive Decline (Columbia University, 2023)
5. Early Coronary Heart Disease Tied to Higher Risk for All-Cause Dementia, AD (Neurology Advisor, 2025)
6. Exploring the Heart-Brain Connection: Early Cardiovascular Signs and Their Impact on Brain Health (ReachMD, 2025)
7. Heart failure linked to faster cognitive decline (News-Medical, 2025)
8. Cognitive Impairment in Heart Failure—A Review (PMC, 2022)
9. Atrial Fibrillation and the Risk of Early‐Onset Dementia (AHA Journals, 2022)
10. Attending Cardiac Rehabilitation Reduces Incidence of Dementia but Not Mild Cognitive Impairment in Patients with Coronary Artery Disease (Circulation, 2021)
11. Heart Failure Linked to a Decline in Thinking and Memory (Health.com, 2025)
12. Cardiac Contributions to Brain Health: A Scientific Statement From … (AHA Journals, 2024)
13. Heart Failure and Cognitive Decline: Understanding the Link (ReachMD, 2025)
14. Smaller Brain Volumes May Indicate Early Signs of Heart Issues (Bioengineer.org, 2025)